DB Actueel Online

Op gezette tijden wil de website aandacht besteden aan actuele ornithologische fenomenen. De Nederlandse vogelaars worden (gelukkig maar) nog regelmatig verrast. Door een influx van een bepaalde soort of bepaalde soorten, door een uiterst zeldzame soort waarvan de meeste vogelaars nog niet eens de juiste Nederlandse naam weten, door onverwachte determinatieproblemen en dergelijke. De kracht van dit medium is dat er direct en interactief ingegaan kan worden op deze spannende gebeurtenissen in het veld. Wat is er precies aan de hand? Wat is hier al van bekend? Is er al eerder over geschreven in Dutch Birding? Hoe denkt men in het veld hierover?

Indische Kievit in Zeeland (en op Vlieland & Ameland)

3 augustus 2024  ·  Erik Speksnijder & Marcel Klootwijk

Vanwege een gecancelde afspraak besloot ik (Erik Speksnijder, red.) nog even op ons (= Het Zeeuwse Landschap) akkertje in de Oranjeboschpolder nabij Vrouwenpolder te gaan kijken naar late akkeronkruiden. Terwijl ik hiermee bezig was, hoorde ik bij een naastgelegen poel een vogel roepen en dit geluid herkende ik totaal niet. Ik ben even gaan kijken, maar kreeg de vogel niet scherp in beeld; m’n verrekijker lag een eind verderop nog in de auto. Ik zag een kievitachtige met zwarte borst en grauwgrijze rug en besefte dat dit wel eens iets leuks zou kunnen zijn. Ik durfde niet te dichtbij te komen, omdat ik bang was de vogel te verstoren.

Hierop belde ik rond 9:30 enkele collega-twitchers in de hoop meer duidelijkheid te krijgen. In eerste instantie kreeg ik ze niet te pakken. Jaco Walhout was de eerste die reageerde met: ‘Ik heb vakantie, is het belangrijk?’. Toen ik hem vertelde dat ik iets leuks zag en hem bovenstaande beschrijving gaf, vond hij de vakantie-inbreuk niet zo erg. Hij wilde graag precies weten wat ik zag, maar ik gaf aan dat ik eerst m’n verrekijker wilde halen, zodat ik een uitgebreidere beschrijving dan hierboven kon geven. Ondertussen waarschuwde Jaco al de andere Walcherse vogelaars. Onderweg naar m’n auto belde m’n collega Marcel Klootwijk terug. Hij was in de buurt bezig en kwam er direct aan. Ik sprak af dat ik hem op zou wachten bij de entree van het gebied. Ondertussen belde oud-collega Jan Tuin terug en suggereerde Sporenkievit of Steppekievit. Hier dacht ik zelf ook al aan, maar het dier had een helderrode snavel en gele poten en dat klopte niet met de plaatjes die ik vervolgens van Google te zien kreeg. Toen ik dit even later appte aan Jaco, vermoedde hij al dat het een Indische Kievit betrof. Korte tijd hierna kwam Marcel aan en zijn we gaan kijken. Marcel herkende de vogel direct (zowel op roep als op zicht) als een Indische Kievit en was verheugd te zien dat het dier geen ring droeg en er verder goed uitzag. En toen ging de tamtam werken…!

Indische Kievit Vanellus indicus, Vroongrasland Koningin Emmaweg, Oostkapelle, 31 juli 2024 (Marcel Klootwijk)

Indische Kievit Vanellus indicus, Vroongrasland Koningin Emmaweg, Oostkapelle, 31 juli 2024 (Marcel Klootwijk)

De vogel zat in afgesloten gebied en was vanaf de weg niet te zien. Dit werd een lastig verhaal, omdat dit een kwetsbaar gebied betreft, en er naar verwachting wel 200-300 man hiernaartoe zou komen. Gelukkig besloot de vogel op een gegeven moment zelf op te vliegen en een klein eindje verderop in een plas langs de openbare weg te landen. Nu kon de vogel veilig gemeld worden! Sander Lilipaly (die de vogel wereldkundig maakte), Pim Wolf en Tobi Koppejan waren de eerste lokale vogelaars ter plaatse. En met een klein uur stond er al snel twintig man naar de vogel te kijken. De kievit foerageerde rustig aan de rand van de plas waarbij hij vaak uit het zicht liep, maar af en toe een stukje vervloog onder begeleiding van constant geroep.

Intussen was vastgesteld dat de vogel ongeringd was en er geen opvallende beschadigingen aan de vleugels zaten. De vogel was in actieve rui op een symmetrische manier aan de binnenhand. Aan de linkervleugel leek een armpen of beschadigd of in slechte staat door uitgestelde groei. Er kwamen meer en meer vogelaars ook van buiten de provincie en de twitch verliep erg goed. Er was ruim voldoende parkeergelegenheid en de vogel bleef steeds in de plassen en poeltjes tegen de weg aan foerageren. Door de grote belangstelling (+/- 300 mensen) genoot de vogel ook ruime aandacht van de lokale en landelijke pers. Hart van Nederland kwam langs voor een reportage en EditieNL en de NOS besteedden er aandacht aan.

Indische Kievit Vanellus indicus, Vroongrasland Koningin Emmaweg, Oostkapelle, 31 juli 2024 (Marcel Klootwijk)

Indische Kievit Vanellus indicus, Vroongrasland Koningin Emmaweg, Oostkapelle, 31 juli 2024 (Marcel Klootwijk)

    Het betreft het 2de geval voor Nederland, indien aanvaard door de CDNA, na een vogel die Texel en Ameland aandeed in juni 2019. Het is de tweede waarneming voor Europa. De vorige vogel bleek ook achtereenvolgens het eiland Pag in Kroatië, Duitsland en België aangedaan te hebben, waardoor de herkomst van deze vogel in ieder geval in zuidoostelijke hoek geplaatst kon worden. De vogel van dit jaar blijkt ook een goede reislust te hebben, want nu blijkt er op 27 juli ook een waarneming gedaan te zijn op Vlieland. Indische Kievit is, buiten Zuid- en Zuidoost-Azië, een algemene soort rond de Perzische Golf en noordelijker in grote delen van Irak en het noorden van Syrië. Het betreft daar de ondersoort V i aigneri, die binnen deze regio trekgedrag vertoont. Israël heeft vijf aanvaarde gevallen en verder is er nog één geval bekend uit Jordanië. De soort is sterk in opkomst in Zuidoost-Turkije in de afgelopen jaren en is nu vrij algemeen tot aan Gaziantep/Şanlıurfa.