Een Kalanderleeuwerik op een Big Day – zoals vorig jaar – kan het nog beter?
Net als vorig jaar doen wij (Greet Boomhouwer, Hugo Wieleman, Rik van der Starre en Victor Eggenhuizen) weer een Flevo Big Day. Naast die Kalander scoorden we vorig jaar een hoog aantal van 148 soorten waardoor ons doel nu vooral was om het Flevorecord te verbreken. Dat record staat inmiddels al 20 jaar met 150 soorten op de naam van René Alma, Andre van den Berg, Peter Scholten en Kees de Pater. Omdat we achteraf gezien het idee kregen dat 160 soorten er vorig jaar in hadden gezeten starten we ook dit jaar weer met goede moed aan de voorbereidingen. Mede omdat we dit jaar geduchte tegenstanders in de vorm van Frank Haven, Martijn van der Meij en Alwin Borhem hebben.
Voorbereiding
De voorbereiding start traditiegetrouw met het ophalen van herinneringen en het smeden van plannen bij Greet thuis onder het genot van een biertje en wat te eten. We verdelen de gebieden en bespreken welke soorten extra aandacht verdienen. Zoals bijna ieder jaar zijn dat de spechtensoorten en soorten die in het verleden voor problemen hebben gezorgd (gek genoeg zijn dat bijvoorbeeld Turkse Tortel, Waterhoen en Ringmus). Vorig jaar lukte Kuifmees al niet meer en ook dit jaar lijkt de soort Flevoland definitief verlaten te hebben. Een aantal soorten zijn echter nog steeds wat makkelijker in de Noordoostpolder te vinden. We kunnen die dus niet buiten beschouwing laten. Verder duikt er ineens een onverwachte IJsduiker op die tot een dag voor de Big Day nog gemeld wordt op waarneming.nl. Verder in het verslag staat deze soort niet beschreven omdat 10 mei helaas de laatste waarneming betrof. En dan zijn er altijd nog de gebruikelijke vraagtekens: blijft er ergens een Middelste Zaagbek hangen en zijn de Fluiters op tijd terug uit het zuiden?
Grauwe Kiekendief
In Flevoland worden Grauwe Kiekendieven jaarlijks nog wel gezien, maar altijd vervaagd op waarneming.nl geplaatst. Om de exacte plek niet teveel prijs te geven noemen we Grauwe Kiekendief meteen als eerste en zal de telling bij 2 beginnen.
De dag zelf
We spreken af op een plek in de polder waar we hebben afgesproken onze fietsen neer te zetten zodat we die later op de dag kunnen gebruiken om veel tijd te winnen. Om half twaalf komen we hier samen, maar de eerste twee staan al met een grote glimlach op hun gezicht. Totaal onverwachts zit er een Porseleinhoen te roepen. Een soort die we in de voorbereiding nog helemaal niet hadden en dus meteen een goede opsteker. We moeten nu alleen wel een half uur wachten en lopen vervolgens meteen achter op schema. Maar zoals ieder jaar blaast de wind harder dan de verwachtingen op meerdere weersites en besluiten we het eerste gedeelte van onze route wat om te gooien en een half uur te wachten. Met draaiende motor wordt Porseleinhoen vlak na twaalf uur snel gehoord.
2. Porseleinhoen
3. Rietzanger
4. Knobbelzwaan
5. Nachtegaal
6. Meerkoet
Als we door het Praamweggebied rijden lijkt het wel alsof er een festival aan de gang is zoveel auto’s rijden er rond. Bij de Grote Praambult is het zo druk dat er geen auto meer bij past op de parkeerplaats. Uit nieuwsgierigheid stappen we uit en zien meteen wat al die auto’s hier doen. De lucht is vol verlicht door Noorderlicht. Achteraf blijkt dit voor het eerst in 20 jaar zo goed zichtbaar te zijn in Nederland. We genieten er even kort van, maar rijden dan al snel door, “tijd is soorten!”.
7. Blauwborst
8. Sprinkhaanzanger
9. Bosrietzanger
10. Kerkuil
11. Grauwe Gans
12. Kievit
Een week voor de Big Day worden de eerste Kwartels gemeld in Flevoland. Een van deze waarnemingen ligt op de al in potlood opgetekende route. Daags voor de Big Day wordt deze melding nog gecheckt door Hugo die meldt dat er minstens 10 moeten zitten op de plek. Mooie opsteker want Kwartel hebben we zeker niet ieder jaar tijdens de Big Day.
13. Kwartel
14. Ooievaar
Wulp is ook een soort die we zeker niet ieder jaar treffen. Maar in de voorbereiding wordt hij nu iedere keer weer terug gevonden en als het goed is broedt er inmiddels ook een paartje op deze plek. Na even wachten roept hij en voor het eerst sinds 2017 staat de soort weer eens op de lijst.
15. Krakeend
16. Tafeleend
17. Kuifeend
18. Wilde Eend
19. Wulp
20. Grote Karekiet
21. Cetti’s Zanger
Vorig jaar zaten ze nog overal, dit jaar lijken ze allemaal muisstil of zelfs verdwenen. De Bosuilen maken het ons lastig dit jaar. De uil die voorbereid is en een aantal dagen ervoor nog zong laat het vanavond afweten. Omdat de plek die wij vorig jaar hebben bezocht en waar wij toen jonge vogels hoorden, op de route ligt checken we die ook maar even. En met geluk want ook nu roepen er weer juveniele vogels om voer.
22. Bosuil
23. Kauw
24. Waterhoen
25. Houtduif
26. Ransuil
27. Gekraagde Roodstaart
28. Houtsnip
29. Kleine Karekiet
30. Merel
31. Roek
32. Roodborst
Een nieuw gebied, het zorgt altijd voor discussies. We zijn het niet gewend af te wijken van een route die nu al jaren veel soorten oplevert. Maar met een nacht waarin een aantal soorten nog mist en we toch nog wat tijd hebben voor het licht genoeg is voor de rest van de route besluiten we het toch maar te doen. En gelukkig pakte dat goed uit. De laatste twee nachtdoelsoorten (Roerdomp en Waterral) laten zich goed horen en op geluid en een heel klein beetje licht kunnen we al een aantal steltlopers (Bosruiter, Groenpootruiter, Grutto, Tureluur, Scholekster en Bontbekplevier) toevoegen aan de lijst. Ook een enorme slaapplaats van Gele Kwikstaarten is erg leuk. Daar moeten vast nog Engelse en Noordse Kwikstaarten tussen zitten, maar die staan later nog in de route en hier blijven ze verscholen diep in het riet. De Brilduiker die hier al een aantal dagen zat lijkt helaas verdwenen.
33. Grote Lijster
34. Bosruiter
35. Blauwe Reiger
36. Bergeend
37. Scholekster
38. Gele Kwikstaart
39. Tureluur
40. Rietgors
41. Grutto
42. Winterkoning
43. Groenpootruiter
44. Waterral
45. Roerdomp
46. Tuinfluiter
47. Zwartkop
48. Bontbekplevier
49. Spreeuw
50. Fuut
51. Tjiftjaf
52. Koolmees
53. Vink
54. Zanglijster
55. Grauwe Vliegenvanger
56. Pimpelmees
We rijden richting de Houtribdijk. Onderweg stoppen we eerst nog bij een plek met een Slechtvalken kast. We zien wel wat zitten, maar het is nog net te donker dus we kunnen hem net niet afmaken. Gelukkig hebben we niet veel later nog een plek in de voorbereiding zitten waar Slechtvalk wel lukt. Terwijl we nog staan te kijken naar Grote Zaagbekken die zijn blijven hangen vliegt er een roepende pieper over. Direct na de eerste roep schreeuwt Hugo: “ROODKEELPIEPER!”. Bij het tweede en derde roepje horen we hem allemaal en kunnen we deze toch zeer onverwachte soort toevoegen aan onze daglijst. De laatste roep staat nog nét op de geluidsopname.
57. Zwarte Kraai
58. Stormmeeuw
59. Buizerd
60. Aalscholver
61. Huismus
62. Gaai
63. Zwarte Roodstaart
64. Fitis
65. Holenduif
66. Kleine Mantelmeeuw
67. Zilvermeeuw
68. Witte Kwikstaart
69. Koekoek
70. Oeverloper
71. Boerenzwaluw
72. Zwartkopmeeuw
73. Sperwer
74. Putter
75. Kneu
76. Oeverzwaluw
77. Pontische Meeuw
78. Grasmus
79. Grote Zaagbek
80. Grote Zilverreiger
81. Grote Mantelmeeuw
82. Roodkeelpieper
83. Torenvalk
84. Boompieper
85. Visdief
86. Geelpootmeeuw
87. Heggenmus
88. Ekster
89. Braamsluiper
90. Bruine Kiekendief
91. Huiszwaluw
92. Slechtvalk
Vorig jaar hebben we voor het eerst de Houtribdijk toegevoegd aan de route. Dat beviel erg goed en voor in Flevoland zeldzame steltlopers is het een goede plek. Nu zitten de Reuzensterns die de dag ervoor zaten nog ter plekke. De Steenloper kunnen we helaas niet vinden, net als de Dwergmeeuwen die Hugo de dag ervoor nog had. Wel pikken we nog drie mannetjes Brilduiker op die we eigenlijk nergens anders nog op de planning hebben staan.
93. Brandgans
94. Gierzwaluw
95. Brilduiker
96. Dwergstern
97. Kluut
98. Reuzenstern
99. Strandplevier
100. Kolgans
Kleine Zilverreiger zaten een aantal dagen voor de Big Day massaal op het Trekvogellandje, maar twee dagen voor de Big Day waren ze daar ineens allemaal verdwenen. Rijdend langs de Oostvaardersdijk ziet Victor er ineens scherp tussen het riet op de basaltblokken staan. Niet veel later zien we nog een Dwergmeeuw vliegen en gebeurt bijna hetzelfde als met de Kleine Zilverreiger nu met een paartje Tapuit. De Noordse Kwikstaart zit ook nog op dezelfde plek als twee dagen ervoor.
101. Kleine Zilverreiger
102. Lepelaar
103. Dwergmeeuw
104. Tapuit
105. Noordse Kwikstaart
106. Snor
107. Matkop
Vanaf de Praambulten heb je het beste zicht vroeg in de ochtend. De warmtetrillingen vallen bij een warme dag dan nog mee en je hebt de zon in je rug. Vorig jaar hebben we dit gebied dus ook in de ochtend aangedaan en zijn we uiteindelijk veel tijd kwijt geweest door de ontdekking van een Kalanderleeuwerik. Vandaag zit die er niet tussen, maar kunnen we wel (naast nog wat steltlopersoorten) de Wilde Zwaan toevoegen die al jaren verstoppertje met ons speelt tijdens de Big Day.
108. Groenling
109. Roodborsttapuit
110. Pijlstaart
111. Wintertaling
112. Slobeend
113. Bonte Strandloper
114. Zeearend
115. Smient
116. Appelvink
117. Zwarte Ruiter
118. Kemphaan
119. Raaf
120. Krooneend
121. Kleine Plevier
122. Wilde Zwaan
Voor we wegrijden uit dit gebied checken we of het al warm genoeg is voor de Grauwe Klauwier. Rik vindt hier heel knap een Steltkluut en we horen een IJsvogel roepen. Niet snel erna vindt Hugo een mannetje Grauwe Klauwier in de top van een Meidoorn.
123. IJsvogel
124. Steltkluut
125. Grauwe Klauwier
Vervolgens rijden we weer terug naar de Noordoostpolder. Door de oostenwind kijken we onderweg veel in de lucht. Vlak voordat we de Noordoostpolder inrijden ziet Hugo een kiekendief vliegen die er heel spannend uit ziet. Een pitstop op de vluchtstrook van een drukke A6 levert helaas niets op; we kunnen de kiek niet meer terug vinden. Hugo baalt hard en denkt dat het weleens een Steppekiekendief geweest zou kunnen zijn. Onderweg kijken we nog of er iemand op de trektelpost van de Kamperhoek staat om deze vogel door te geven. We zien niemand staan dus we rijden snel door en hopen dit snel te vergeten.
126. Bonte Vliegenvanger
127. Staartmees
128. Spotvogel
129. Boomkruiper
130. Veldleeuwerik
131. Graspieper
132. Turkse Tortel
133. Goudhaan
134. Boomklever
135. Zwarte Mees
136. Grote Bonte Specht
Het andere team meldt in de Flevo Alerts Whatsapp groep een Kuifaalscholver bij de Maxima Centrale. Vervelend, want die komt niet meer voor in de route van vandaag. Daarnaast hebben we er vanmorgen al gestaan en vragen we ons af of we wel goed genoeg gecheckt hebben. In ieder geval is al snel duidelijk dat we een omweg moeten gaan inpassen, zeker als de vogel na de melding nog een aantal keer ingevoerd is op waarneming.nl.
137. Kuifaalscholver
Kuifaalscholver Phalacrocorax aristotelis (Alwin Borhem)
Terwijl we over een vrijwel lege akker staan te kijken die net gemaaid is het weer de beurt aan Hugo om een klapper te vinden in de vorm van een groepje Bijeneters die ver weg vliegen. We hebben ze al snel allemaal in de kijker en ondanks de afstand horen we het prü-prü toch wel duidelijk. Elkaar high-fives gevend kunnen we het groepje van 8 enige tijd volgen. Niet lang erna rijden we weer en zien we een spannende kiekendief vliegen. Rik heeft hem als eerste in de kijker en roept gelijk “STEPPEKIEK!”. Greet trapt snel op de rem en we springen uit de auto. Een prachtig 2kj mannetje Steppekiekendief draait nog boven de auto om vervolgens in noordwestelijke richting te verdwijnen.
138. Bijeneter
139. Havik
140. Steppekiekendief
Steppekiekendief Circus macrourus (Hugo Wieleman)
De laatste jaren zitten de grootste concentraties van Baardman in Flevoland op de Markerwadden. Daar naartoe gaan op een Big Day vergt teveel tijd dus in de voorbereiding besteden we veel tijd aan deze soort. We hebben een goede plek langs de weg gevonden en treffen daar ook een Ringmus. Dat is extra fijn, want de enige zekere plek is een nestkast in een Almeerse wijk die ons waarschijnlijk ook veel tijd gaat kosten. Die tijd kunnen we nu aan andere soorten besteden.
141. Ringmus
142. Baardman
Langs de randmeren is het altijd opletten op Visarend. Heel onhandig staan er wel her en der wat bossen tussen de N-weg en de randmeren. Tussen de bomen door ziet Victor iets groots flappen. Natuurlijk is Zeearend ook een goede mogelijkheid in deze omgeving, maar dit ziet er toch anders uit en we besluiten een stuk terug te rijden naar een parkeerplaats. Gelukkig pikken we de vogel snel weer op en blijkt het inderdaad een Visarend te zijn. Langzamerhand begint het geloof te komen dat een nieuw record zomaar eens kan gaan gebeuren vandaag.
143. Wielewaal
144. Visarend
145. Zwarte Stern
Voor Boomvalk geldt dat ze voor een groot deel niet in de Flevopolder te vinden zijn. We proberen een plek die ieder jaar wel goed blijkt te zijn en zien er al snel een vliegen. Geoorde Fuut wordt steeds lastiger en we krijgen steeds meer het idee dat de soort er vandaag niet in zit, omdat de potentiële plekken in de route minder en minder worden. Op een van de laatste plekken vinden we dan toch een paartje dat vrij ver zit.
146. Boomvalk
147. Geoorde Fuut
148. Wespendief
149. Dodaars
Nog één soort en we verbreken ons eigen record en evenaren het oude record. We rijden naar een plek waar een Engelse Kwikstaart al een tijdje is blijven hangen. Bij aanrijden zien we de vogel gelukkig al snel en staan we elkaar eigenlijk met ongeloof aan te kijken dat de dag zo goed verloopt. Het is inmiddels 17:30 uur. We hebben dus nog even de tijd voor wat andere soorten die we hebben voorbereid. We rijden dus snel door naar een plekje voor Vuurgoudhaan en als ook die snel begint te zingen is een nieuw record een feit. Uiteraard we willen door, want de dag is zó goed dat het andere team ook wel hoog zal eindigen. We willen het record niet op dezelfde dag meteen door het andere team zien sneuvelen. En de overwinning wederom binnen slepen is ook gewoon heel fijn.
150. Engelse Kwikstaart
151. Vuurgoudhaan
Sinds januari dobbert er een Parelduiker op de Noorderplassen in Almere. Hij wordt alleen steeds minder vaak gezien en sinds half april helemaal niet meer ingevoerd. Het is Rik die er eigenlijk nog wel in gelooft dat hij er gewoon nog kan zitten. Op de Big Day lukt het ons ook gewoon om hem toe te voegen.
152. Parelduiker
In Flevoland is de Groene Specht best een zeldzaamheid. Ieder jaar weer worden er tot in het voorjaar Groene Spechten gehoord en ondanks uitvoerige voorbereidingen is het nog niet eerder gelukt een Groene Specht te zien tijdens een Big Day. In de voorbereiding vindt Greet dit jaar echter een spechtennest waar wel heel veel houtschilvers onderliggen. Dat er vaak in die hoek Groene Specht meldingen komen doet vermoeden dat dit weleens om een nest van Groene Specht zou kunnen gaan. We steken er met zijn allen veel tijd in tot Victor op een dag de wisseling van de wacht waarneemt waarbij het vrouwtje het mannetje afwisselt tijdens het broeden. Het kost ons de dag van de Big Day alleen twee bezoeken voor we hem kunnen bijschrijven, maar het is alle energie meer dan waard.
153. Groene Specht
154. Zomertaling
Slot
Met 154 soorten eindigen we de dag en bellen het andere team. Zij zijn nog niet helemaal klaar en nog op weg naar één doelsoort. Een half uur later bellen ze ons weer en terwijl we de dag doorspreken zien zij hun laatste soort, een heuse Velduil! Die doet wel een beetje pijn, maar als we vervolgens de aantallen naar elkaar uitspreken en wij uiteindelijk gewonnen blijken te hebben blijft alleen het blije gevoel over. Uiteindelijk blijkt de volgende dag dat het andere team één soort vergeten waren op te schrijven en de overwinning dus maar met één soort meer is. Goed dat we dus na het behalen van het record door gegaan zijn. En daarnaast super knap dat het andere team het ook voor elkaar heeft gekregen meer soorten te zien dat het aloude record. Als je onze lijsten vergelijkt valt op dat we beide met de gemiste soorten tot de 167 hadden kunnen komen. Volgens waarneming.nl zijn er op deze dag in Flevoland zelfs 170 soorten gezien. Natuurlijk zijn er op een Big Day altijd soorten die niet lukken, maar er had zeker meer in gezeten. Missers waren onder andere Goudvink, Boomleeuwerik, Temminck’s Strandloper, Steenloper en Middelste Zaagbek. Toch kijken we voldaan terug op een bijzondere dag en zijn we blij eindelijk dat felbegeerde record in handen te hebben inclusief een aantal topsoorten. Op naar volgend jaar!